Intensivering preventie vogelgriep: meldplicht ook voor gehouden zoogdieren
07-07-2023
De ministers van LNV en VWS hebben, mede namens de minister voor Natuur en Stikstof, een intensiveringsplan preventie vogelgriep aan de Tweede Kamer aangeboden. Het plan bevat uiteenlopende maatregelen ten behoeve van de volksgezondheid, wilde fauna en gehouden dieren.
De situatie rondom vogelgriep blijft zorgwekkend. De ministers vinden dat een intensivering van de aanpak van vogelgriep noodzakelijk is. Recent zijn grote aantallen dode wilde vogels met vogelgriep aangetroffen op broedplekken in Nederland. Daarnaast wordt het virus gevonden bij zoogdieren. Via preventie, voorlichting, vroege signalering en tijdige respons wil de overheid beter voorbereid zijn op verschillende scenario’s en de kans verkleinen dat een variant van vogelgriep ontstaat die makkelijker overgaat op mensen.
Er is een ‘Landelijk platform vogelgriep in wilde dieren’ opgericht. Hierbij zijn onder andere terreinbeheerders, dierenhulporganisaties en veiligheidsregio's aangesloten. Deze moeten zorgen voor goede monitoring en adequate omgang met zieke en dode dieren in het wild. Ook voor gehouden dieren komen er maatregelen. De ministers willen zo snel mogelijk op verantwoorde wijze pluimvee vaccineren tegen vogelgriep. Er wordt op korte termijn een meldplicht voor vogelgriep bij zoogdieren ingesteld.
Katten met vogelgriep
De meldplicht zal er ook komen voor zoogdieren die gehouden worden, zoals katten. In verschillende Poolse steden zijn recent katten doodgegaan met verschijnselen die passen bij vogelgriep. Er wordt in Polen nog onderzoek gedaan naar het virus en de besmettingsbron. Bij een onderzoek van de Faculteit Diergeneeskunde zijn ook Nederlandse katten gevonden met afweerstoffen tegen vogelgriep. Het gaat voornamelijk om zwerfkatten (zonder eigenaar) die tijdens een castratietraject ook werden getest op vogelgriep. Het gaat om levende katten, die op het oog grotendeels gezond waren. Er worden nog aanvullende testen gedaan om de voorlopige resultaten te bevestigen.
Meldplicht
Het is belangrijk goed zicht te houden op besmetting van zoogdieren met vogelgriep. Daarom wordt er op korte termijn een meldplicht ingesteld voor positieve laboratoriumuitslagen voor vogelgriep bij in het wild levende én gehouden zoogdieren. Hiermee kan beter in de gaten worden gehouden welke zoogdieren besmet zijn en waar in Nederland deze besmettingen plaatsvinden. Deze meldplicht geldt voor onderzoeksinstellingen, dierenartsen en (tijdelijke) houders. Zij worden middels een wijziging van de Regeling diergezondheid verplicht om positieve uitslagen van onderzoeken naar besmetting van alle zoogdieren met vogelgriep te melden aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).
Op 6 september heeft de Kamer een Commissiedebat gepland over zoönosen en dierziekten, waar dit plan naar alle waarschijnlijkheid aan de orde zal komen.
Ophokplicht grotendeels ingetrokken
De minister van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij heeft onlangs wel besloten de ophok- en afschermplicht vanaf 6-7-2023 grotendeels in te trekken, met uitzondering van de Gelderse Vallei en de Limburgse Peel. Dit deed hij op basis van een nieuwe risicobeoordeling van de deskundigengroep dierziekten. Het risico op besmetting van pluimvee met vogelgriep is lager, maar het virus is nog niet weg. Er worden nog steeds besmettingen gevonden bij verschillende wilde vogelsoorten.
Update 30-8-2023: Ook voor de Limburgse Peel is nu de ophokplicht ingetrokken.
Update 3-11-2023: In het hele land is de ophokplicht per direct ingetrokken.
Bronnen en meer informatie over vogelgriep:
Rijksoverheid - stand van zaken vogelgriep
Rijksoverheid - kamerbrief intensiveringsplan preventie vogelgriep
NVWA - vogelgriep: preventie en bestrijding
