Een kat in een rugzakje … stressvoller kán bijna niet!
01-02-2024
De afgelopen dagen is de film Argylle volop in het nieuws. Om twee redenen: het gaat om een Scottish Fold kat (een Schotse vouwoorkat), een ras dat een pijnlijke erfelijke aandoening heeft vanwege het fokken op zijn uiterlijk. Bovendien wordt hij rondgedragen in een rugzak met een soort ‘vissenkom’ venster.
Scottish Fold: altijd pijn
De Scottish Fold is een ras waarvan het fokken in Nederland verboden is, en dat is niet voor niets. Hij wordt gefokt omdat mensen zijn vouworen schattig vinden, maar die afwijkende oorvorm komt doordat deze katten afwijkingen in hun kraakbeen hebben. Daardoor krijgen ze allemaal flink pijn in hun gewrichten. Wie echt van katten houdt, wil natuurlijk niet dat een kat zijn leven lang moet lijden omdat mensen zo graag een kat met gevouwen oortjes willen hebben.
Het houden van dit soort katten wordt door het LICG dan ook sterk afgeraden en het is te betreuren dat er voor een film nu juist voor zo’n soort ras gekozen is.
Zie ook de informatie van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit over het fokverbod voor de Scottish Fold.
Kat in een rugzak?
In 9 van de 10 gevallen is een kat ‘voor de lol’ meenemen in zo’n rugzakje een heel slecht plan. Het kan zorgen voor veel stress en mogelijk ook voor aantasting van zijn gezondheid.
Waarom krijgt de gemiddelde kat veel stress van zo’n rugzakje?
Er worden bij een kat in een rugzakje heel veel ‘stressoren’ (zaken die voor stress zorgen) op de kat afgevuurd.
- De kat kan niet vluchten en zich niet terugtrekken of verstoppen.
- Hij hoort waarschijnlijk allerlei onbekende geluiden, terwijl hij niet kan ontdekken waar ze vandaan komen en niet weg kan vluchten.
- Hij heeft het mogelijk te warm of te koud en kan daar niets aan veranderen.
- Mensen komen snel in de persoonlijke ruimte van de kat, doordat ze het grappig vinden om de kat door dat kijkvenstertje te zien. Ook dieren kunnen makkelijk te dichtbij komen.
- De houding in een rugzakje is geen natuurlijke houding, waardoor de kat zijn rug en poten op een andere manier belast, wat voor ongemak of zelfs pijn kan zorgen.
- In het geval van deze film gaat het ook nog eens om een Scottish Fold, die vanwege schadelijke raskenmerken toch al voortdurend pijn heeft. Opgesloten zitten in een onnatuurlijke houding is dan al helemaal ongewenst.
De onvoorspelbaarheid en het feit dat de kat er totaal geen controle over heeft, zorgen ervoor dat dit voor de gemiddelde kat extreem stressvol is.
Hoe zie je of de kat stress heeft?
Stress ziet er lang niet bij iedere kat hetzelfde uit. Het ene dier zal als reactie op een stressvolle gebeurtenis in de aanval gaan (fight), terwijl het andere dier vooral probeert weg te komen (flight). Weer een ander dier zal als het ware ‘bevriezen’ en alles over zich heen laten komen (fright). Aan dat laatste dier merk je misschien wat minder, maar dat wil niet zeggen dat hij minder stress heeft!
Mogelijke tekenen van stress bij de kat zijn:
- Grote pupillen
- Alles extreem goed in de gaten houden
- Dus ook niet rustig kunnen wegdoezelen.
- Verandering van de stand van de oren naar opzij en/of achteren
- Bij een Scottish Fold is dit door de misvormde oren veel minder goed te zien!
- Versnelde ademhaling
- Sommige katten gaan zelfs met open bek ademen, iets wat een kat normaal gesproken nooit doet!
- Miauwen
- Uit het rugzakje proberen te komen
- Agressief reageren naar alles wat en/of iedereen die in de buurt komt
- Bijvoorbeeld blazen, krabben en bijten.
- Zich zo klein mogelijk maken in het rugzakje (proberen te verstoppen)
- Helemaal niet meer bewegen (bevriezen)
- Zichzelf overmatig gaan likken of zelfs eigen haren uittrekken
Stress kan voor veel problemen zorgen!
Een gezonde kat hoort weer snel te herstellen van stressvolle gebeurtenissen. Als stress te erg is, te vaak voorkomt en/of te lang aanhoudt, dan zal een kat daar op langere termijn last van krijgen. Het gedrag van de kat kan dan ook thuis gaan veranderen.
De kat zal bijvoorbeeld minder liggen en in een minder ontspannen houding gaan zitten. Ook kan hij zich gaan terugtrekken op een slaapkamer of zolder en kan de omgang met eigenaren en eventuele andere huisdieren veranderen. Verder kan de kat ongewenst gedrag gaan vertonen, zoals urine sproeien, ontlasting buiten de kattenbak doen en krabben aan meubels.
Tot slot kunnen door stress medische problemen ontstaan. Bijvoorbeeld overmatig likken (waardoor de kat zich helemaal kaal en zelfs tot bloedens toe open kan likken) of een door stress veroorzaakte blaasontsteking (iets wat bij veel katten voorkomt).
Lees ook het LICG artikel Stress bij de kat.
Kan/mag een kat in een rugzakje dan echt nooit?
De uitdrukking ‘zoveel mensen zoveel wensen’ geldt ook voor katten. Er zijn altijd uitzonderingen op de regel. Dat de meeste katten een hekel hebben aan water, betekent niet dat er geen katten zijn die graag een duik in de vijver nemen. Zo zijn er ook katten die het echt leuk vinden om in een rugzakje met de eigenaar de wereld rond te reizen, zeker als ze dat van jongs af aan gewend zijn.
Toch is het belangrijk om te beseffen dat het voor vrijwel alle katten een regelrechte nachtmerrie zal zijn om te worden meegesleept in een rugzak!