Kinderen en een ‘eigen’ huisdier

Kinderen willen vaak graag een ‘eigen’ huisdier. Voor een huisdier zorgen kan kinderen helpen met het ontwikkelen van nuttige eigenschappen en vaardigheden. Maar zijn kinderen wel in staat om voor een huisdier te zorgen?

Jonge kinderen en huisdieren

Erg jonge kinderen (4 jaar en jonger) kunnen hun impulsen nog niet onder controle houden. Ze kunnen bijvoorbeeld kwaadheid, zonder dat ze dat zelf willen, afreageren op een huisdier. Omgekeerd kunnen ze door hun impulsieve acties ongewenste reacties bij een dier uitroepen. Jonge kinderen en huisdieren moeten daarom altijd in de gaten gehouden worden.

Kinderen tot een jaar of tien kunnen nog niet zelfstandig voor een huisdier zorgen, ze hebben daarvoor nog onvoldoende kennis en/of verantwoordelijkheidsgevoel. Maar ook boven die leeftijd is het voor kinderen moeilijk om de verantwoordelijkheden en consequenties van het hebben van een eigen dier te overzien.

Verantwoordelijkheid leer je samen

U kunt in veel gevallen uw kind wel betrekken bij de verzorging van uw huisdier, zolang u altijd de veiligheid van dier en kind in acht neemt. Kinderen vinden het vaak erg leuk om hun steentje bij te dragen. Het is echter wel zo dat kinderen verantwoordelijkheid alleen leren als de taken die ze krijgen ook passen bij hun leeftijd en als ze daarin goed begeleid worden door de ouders. Als u het kind altijd verantwoordelijk houdt voor het huisdier kan het kind dit als negatief ervaren en het gevoel krijgen dat het altijd in de problemen komt vanwege het huisdier of dat het iets niet goed genoeg doet. Het is niet verkeerd om een kind verantwoordelijkheid te geven, maar de verwachtingen moeten wel aansluiten bij de leeftijd en capaciteiten van het kind.

Om het houden van dieren een positieve ervaring te laten zijn, is een goede begeleiding van ouders hoe dan ook noodzakelijk. Leer kinderen spelenderwijs hoe ze voor een dier moeten zorgen. Kinderen moeten leren dat dieren, net als mensen, eten, drinken en beweging nodig hebben. Wees als ouder een rolmodel. Door zelf het goede voorbeeld te geven, leert uw kind ook hoe het voor een dier moet zorgen. Zoek samen informatie op over wat het dier nodig heeft en leer uw kind dat dieren anders zijn dan mensen en eigen behoeftes hebben.

Oudere kinderen

Oudere kinderen die al wat ervaring hebben met het verzorgen van dieren kunnen wel een ‘eigen’ huisdier hebben, zeker als u een dier kiest dat relatief gemakkelijk te houden is. Ook dan zult u als ouder een oogje in het zeil moeten houden en kunt u het kind niet de volledige verantwoordelijkheid geven. Al kunnen kinderen zich heel verantwoordelijk gedragen, zij kunnen nog niet zo goed plannen en de gevolgen van keuzes overzien. Het is voor hen soms moeilijk de zelfdiscipline op te brengen om altijd goed voor het dier te zorgen en ook bij het uitzoeken van de juiste informatie kunnen ze uw hulp gebruiken.

Een leven lang!

Houd er rekening mee dat een huisdier, afhankelijk van de soort, tussen de 1 tot zelfs wel 30 jaar of ouder kan worden. De mogelijkheid is aanwezig dat u nog voor het huisdier zorgt als de kinderen inmiddels al het huis uit zijn. Voor kinderen is het onmogelijk om zo’n lange periode te overzien. In het begin vinden ze hun huisdier nog erg leuk, maar het gebeurt heel regelmatig dat ze na verloop van tijd, als het nieuwe eraf is, hun interesse verliezen. Of dat het dier toch niet aan de verwachtingen voldoet, bijvoorbeeld omdat het dier niet altijd wil spelen.

Dit is een veel gehoorde reden waarom mensen al vrij snel na de aanschaf van een dier er weer vanaf willen. Dat is uiteraard heel vervelend voor het dier, maar vaak ook voor het kind. Het wegdoen van het dier kan de nodige stress opleveren en het is van belang om te beseffen dat hierdoor een vergelijkbaar rouwproces optreedt als na het overlijden van een huisdier.

Tijd en aandacht

Ook als kinderen het huisdier wel interessant blijven vinden, kunnen kinderen het nog erg druk hebben met school, huiswerk, vriendjes en hobby's zoals sporten en blijft er soms weinig tijd over. Al die tijd zit het dier alleen thuis. Als het gevoerd wordt en het hok wordt verschoond dan krijgt het aandacht maar tussendoor leidt het een eenzaam bestaan.

Oudere kinderen kunnen het erg leuk vinden om met de hond te wandelen. Maar als het slecht weer is of niet goed uitkomt, bijvoorbeeld vanwege huiswerk of omdat het leuker is om vanuit school gelijk met vrienden mee te gaan, wordt het als een last ervaren.

In zulke gevallen zult u zelf moeten bijspringen om ervoor te zorgen dat het dier niet tekort komt.

U heeft de eindverantwoordelijkheid

Het is belangrijk om u te realiseren dat u als ouder ALTIJD de eindverantwoordelijkheid moet nemen voor het welzijn en de verzorging van een huisdier, omdat de zorg voor het dier nu eenmaal niet volledig kan worden overgelaten aan een kind. Kiest u een huisdier dat veel aandacht of verzorging nodig heeft, dan bent u degene die dit moet geven als uw kind geen tijd of interesse meer heeft, ook al is een kind in de basis oud genoeg om er zelf voor te zorgen. Ziet u dit niet zitten, wilt u zelf eigenlijk geen huisdier of heeft u ook weinig tijd, begin dan niet aan een huisdier voor uw kind.

Welke soort is geschikt?

Als u besluit dat uw kind een eigen huisdier mag hebben, is het erg belangrijk om een juiste keuze te maken voor een bepaalde huisdiersoort. Het succes en het plezier van het hebben van een huisdier staat of valt immers met de juiste combinatie.

Wilt u weten welke huisdiersoorten wel en niet geschikt zijn voor uw kind en waar u op moet letten om alles goed te laten verlopen? Lees dan het Praktisch document ‘Welk huisdier past bij kinderen?’