Feestdagen

De feestdagen in december zijn voor veel mensen iets om naar uit te kijken. Sinterklaas, Kerst en Oudjaarsavond zijn dagen om met de familie of vrienden bij elkaar te komen en te genieten van gezelligheid, heerlijk eten en cadeautjes. De sfeer in huis wordt verhoogd met een kerstboom, lampjes en kaarsen. Bij al die gezelligheid horen de huisdieren er natuurlijk bij. Om te zorgen dat ook voor hen deze dagen een feest zijn, is er een aantal dingen waar u op moet letten.

Huisdier cadeau geven?

Op menig verlanglijstje van kinderen staat een huisdier: een hond of kat, cavia of hamster. Kinderen zijn natuurlijk echte hartenbrekers als ze aangeven dat ze heel erg graag een huisdier willen. Natuurlijk beloven ze er trouw iedere dag goed voor te gaan zorgen. Het is soms erg moeilijk om hen te moeten teleurstellen maar houd er rekening mee dat uzelf verantwoordelijk blijft voor het dier. De meeste kleine kinderen verliezen uiteindelijk de belangstelling voor het dier, oudere kinderen krijgen het druk met schoolwerk en vriendjes. Dan bent u dus degene die nog jaren moet zorgen voor de voeding, de verzorging en het schoonhouden van het verblijf. Dat is niet erg, zo lang u het zich realiseert voordat u een huisdier koopt. U moet het dier dus vooral ook zelf heel leuk vinden!

Als u bereid bent samen met uw kind veel tijd en aandacht aan het dier te schenken, kan een dier een heel positieve invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen. Door samen de verzorging op u te nemen, groeit het plichtsbesef bij kinderen. Als uw kinderen wat ouder zijn, kunnen ze steeds meer verantwoordelijkheid aan en kan een huisdier ook een echt maatje van het kind worden.

Geef als ouder niet het signaal af dat een kind een huisdier krijgt in plaats van speelgoed, want een dier is geen speelgoed. Als kinderen graag een huisdier willen en u vindt het zelf ook leuk om een huisdier te verzorgen, dan kunt u op sinterklaasavond of met de kerst alvast een mooi hok met toebehoren cadeau geven. Neem dan samen met uw kind eerst de huisdierenbijsluiter van het dier door en ga daarna pas samen een dier uitzoeken.

Geef ook een volwassene nooit zomaar een dier cadeau. Zeker niet als iemand er helemaal niet om vraagt. U kunt daarmee de ontvanger in een lastig parket brengen. Als de ontvanger het dier niet wil hebben, moet het dier weer terug naar de verkoper, naar het asiel of wordt het, in het ergste geval, ergens gedumpt. Onnodig te zeggen dat dit veel stress voor de dieren oplevert. Dus hoe leuk uzelf dieren ook vindt, dring het anderen nooit op. Maar ook als iemand wel aangeeft graag een huisdier cadeau te krijgen kunt u beter heel terughoudend zijn. De keuze voor een huisdier is heel persoonlijk en u weet nooit precies welk huisdier past bij iemands kennis, ervaring en leefpatroon. Ook in dit geval is het daarom beter, en bovendien leuker, om het dier samen met de nieuwe eigenaar te gaan uitzoeken.

Eten en verwennen

Huisdieren zijn tegenwoordig echt onderdeel van het gezin. Als we met de feestdagen zelf allerlei lekkernijen op tafel zetten, dan vinden we eigenlijk dat onze huisdieren ook wel iets extra’s mogen. Vooral honden zijn meesters in het zo lief mogelijk bedelen en weten zelf meer strooigoed van Piet naar binnen te werken dan de kinderen. We weten dat al die suikers niet goed zijn voor de maag, darmen en het gebit, maar ach ... voor een keertje.

Toch moet u wel oppassen. Voeding die voor mensen is bedoeld, bevat voor onze huisdieren vaak teveel calorieën, teveel zout en teveel kruiden. Sommige etenswaren zijn zelfs giftig. Een voorbeeld daarvan is chocolade, wat voor honden dodelijk kan zijn. Andere voorbeelden van giftige etenswaren die met de feestdagen regelmatig op tafel staan, zijn druiven, rozijnen en macadamia-noten (giftig voor honden), avocado (giftig voor vrijwel alle dieren), en Allium soorten: uien, knoflook, bieslook en prei (vooral giftig voor honden en katten, maar kunnen bij knaagdieren en konijnen ernstige darmproblemen geven). Pas daarom goed op: laat geen schaaltjes chocolade, noten en dergelijke op tafel staan als er een hond in de buurt is en hang geen chocolade in de kerstboom.

Lees meer over giftige voedingsmiddelen in het Praktisch document over ‘Vergiftiging bij huisdieren’. Indien u vermoedt dat uw huisdier iets giftigs heeft gegeten, neem dan altijd direct contact op met de dierenarts. In sommige gevallen zal die u vertellen hoe u thuis al eerste hulp kunt verlenen; in andere gevallen zal hij of zij u vragen om langs te komen.

Feestkilo's

Naast de kans op vergiftiging bestaat er nog een ander risico van al dat lekkere eten: overgewicht. Heel af en toe een stukje worst is natuurlijk niet erg. Maar sommige mensen vinden het lastig om streng te zijn voor hun dier en geven hen regelmatig teveel eten. Zij verwarren lief zijn voor een dier met een dier veel eten geven.

Net zoals overgewicht bij mensen in westerse landen een steeds groter probleem wordt, zien we dat ook steeds meer huisdieren veel te zwaar zijn. Dat komt omdat ze meer eten dan dat ze energie verbranden. De gevolgen zijn voor mens en dier hetzelfde: een verminderd uithoudingsvermogen, kortademig en later meer kans op suikerziekte, slijtage van gewrichten. Belangrijk dus om daar voor uw huisdier goed op te letten. Lees meer over ideale gewichten, risicofactoren en wat u in het geval van overgewicht het beste kunt doen in het Praktische document over ‘Overgewicht bij huisdieren’.

Natuurlijk kunt u uw huisdier best eens iets extra’s geven tijdens de feestdagen. Kies dan wel voor verantwoorde tussendoortjes. Geef extraatjes bij voorkeur in de voerbak om bedelgedrag te voorkomen. Houd bij het geven van het dagelijkse voer rekening met de extraatjes die uw dier op heeft. Zo voorkomt u dat uw huisdier, net als veel mensen, na de feestdagen op dieet moet!

Feestgevaren

Tijdens de wintermaanden liggen er binnenshuis voor onze huisdieren extra gevaren op de loer. Naast voedingsmiddelen zijn er rond de feestdagen ook andere zaken in huis die onschuldig lijken maar problemen bij onze huisdieren kunnen veroorzaken.

Teflon (anti-aanbaklaag)
In veel gezinnen wordt tijdens de feestdagen de tafelgrill of het gourmetstel tevoorschijn gehaald. De anti-aanbaklaag van deze apparaten (en overigens ook van een gewone grill- of koekenpan) bevat echter vaak PTFE (polytetrafluorethyleen), een stof die bij vogels ernstige acute benauwdheid kan veroorzaken als de anti-aanbaklaag oververhit raakt. De vogel kan zelfs acuut sterven. Gebruik deze apparaten dus niet in het bijzijn van uw vogel: zet de vogel even in een andere ruimte als u apparatuur met een anti-aanbaklaag gebruikt. Als uw vogel onverhoopt toch Teflondampen inademt en benauwd wordt, ga dan onmiddellijk naar de dierenarts: de vogels moet zo snel mogelijk extra zuurstof toegediend krijgen.

Geurkaarsen en geurverdampers
Heerlijk, zo’n feestelijk luchtje, maar vaak niet voor huisdieren. Ze hebben een betere neus dan wij en geurtjes kunnen voor hen erg hinderlijk zijn. Gebruik dergelijke verdampers en kaarsen zeker niet bij dieren met gevoelige luchtwegen, zoals vogels maar ook bijvoorbeeld ratten en muizen.

Kerstversiering
Een kerstboom in huis is reuze gezellig. Maar denk wel even aan de veiligheid. Bewegende versieringen in de kerstboom prikkelen het jachtinstinct van de kat. Ook een hond wil er nog wel eens voor zorgen dat er iets uit de boom valt. Kies daarom bij voorkeur voor onbreekbare versieringen (plastic kerstballen, houten versieringen, etcetera), zodat uw huisdier zich niet kan verwonden aan scherven.

Hang geen eetbare versieringen, zoals kerstkransjes, in de boom. Ze zijn ongezond voor uw huisdier en in een poging om iets te bemachtigen kan de hond of kat de boom omverwerpen.

Als u metalen haakjes gebruikt om de kerstversieringen in de boom te hangen, zorg er dan voor dat het haakje goed om de tak is gevouwen, zodat de kans dat er een los haakje op de grond valt en opgegeten wordt door uw huisdier wordt beperkt. Dergelijke haakjes kunnen namelijk de darmwand van uw huisdier doorboren. De versieringen kunt u ook met touwtjes in de kerstboom hangen. Zorg er in ieder geval voor dat u na het optuigen van de boom geen losse haakjes op de grond laat liggen.

Sfeerverlichting
Bij pups, kittens, loslopende konijnen en knaagdieren of losvliegende vogels moet u extra voorzichtig zijn met elektrische kerstverlichting. Stop de snoeren goed weg en/of doe de verlichting alleen aan als u goed toezicht kunt houden. Ook brandende kaarsen vormen een groot risico voor onze huisdieren. Laat uw dier nooit alleen met brandende kaarsen, plaats kaarsen in een lantaarn of op een plek waar het huisdier er met geen mogelijkheid bij kan komen.

Sfeerverwarming
Als u een open haard heeft, zorg er dan altijd voor dat uw huisdieren beschermd zijn tegen het open vuur, bijvoorbeeld door middel van een vuurscherm. Houd altijd toezicht op uw huisdieren als ze vrij rondlopen en het haardvuur brandt. Hetzelfde geldt natuurlijk ook voor elektrische sfeerkachels.

Hulst
Hulst bevat net als chocolade de stoffen cafeïne en theobromine, maar wel in veel lagere concentraties dan in chocolade. De giftige effecten zijn dan ook toe te schrijven aan andere giftige stoffen in de plant. Dieren moeten voor de ontwikkeling van serieuze verschijnselen een grote hoeveelheid van de plant opeten. Bij de meeste dieren zullen na het eten van hulst alleen de maag en darmen wat van streek raken, waarbij het dier veel speeksel heeft, braakt, niet eet en last heeft van diarree. Daarnaast kan het met de kop schudden en smakken. Om irritatie van de slijmvliezen in de bek te beperken, kunt u de bek spoelen met water. In het algemeen gaan de verschijnselen binnen een dag vanzelf over. Soms kan het toch verstandig zijn de dierenarts te raadplegen: een antibraakmiddel kan bijvoorbeeld verlichting bieden.

Kerstster
De kerstster werd in het verleden bestempeld als erg giftig, maar in praktijk valt dat wel mee. Dieren krijgen er meestal enkel maag- darmklachten (braken, niet willen eten, sloom) van, die vanzelf over gaan. Toch is het om ook uw huisdier een comfortabele kerst te bezorgen verstandig de kerstster enigszins uit de buurt van uw huisdieren te houden. Als uw dier toch van een kerstster heeft gesnoept, zullen de verschijnselen meestal vanzelf binnen een dag verdwijnen. Soms kan het toch verstandig zijn de dierenarts te raadplegen: een antibraakmiddel kan bijvoorbeeld verlichting bieden.

Kerstboom
De kerstboom is niet zo gezond voor uw huisdier. Heeft u een gezaagde boom, zorg er dan voor dat uw huisdier niet van het water kan drinken waar de boom in staat. Daar zijn namelijk stoffen in opgelost die de boom uitscheidt en die diarree, braken en andere maagdarmproblemen kunnen veroorzaken maar ook problemen met het zenuwstelsel. Laat dieren ook niet van de naalden en takken eten.

Overige planten
Naast bovengenoemde planten zijn er nog meer planten die rond de feestdagen veel gezien worden en giftig zijn, zoals de kerstroos (sterk giftig), amaryllis (sterk giftig) en cyclamen. Lees voor meer informatie ook het Praktisch document over ‘Vergiftiging bij huisdieren’.

Vuurwerk

Vuurwerk geeft voor veel huisdieren geen verhoging van de feestvreugde. Sommige trekken zich er weinig van aan, maar er zijn veel honden die de knallen erg eng vinden. Hou ze daarom binnen en laat ze aangelijnd uit.

Haal de kat binnen voor zonsondergang. Zorg er bovendien voor dat hond en kat gechipt zijn: mochten ze er van schrik vandoor gaan, dan kan de vinder u waarschuwen. Dat kan overigens ook een goed idee zijn voor konijnen die buiten gehouden worden!

Ook andere dieren zoals knaagdieren en vogels kunnen schrikken van de knallen en het gesis.
Dek buitenverblijven eventueel af met een wollen (want brandwerende!) deken maar zorg wel voor luchtgaten. Het kan zinvol zijn een net over de buitenvijver te spannen om te voorkomen dat er vuurwerkresten in vallen die het water vervuilen. Ruim resten op zodat dieren er niet van kunnen eten.

Lees voor meer informatie over vuurwerk, vuurwerkangst en behandeling daarvan het Praktische document ‘Vuurwerk’.

Maak het gezellig

Natuurlijk is het vooral ook heel leuk om deze dagen gezellig met uw huisdier door te brengen. Trek er lekker op uit met de hond voor een fijne lange wandeling. Een mooie gelegenheid om zelf ook een beetje in conditie te blijven. Doe leuke spelletjes met de kat, geef konijn of knaagdier extra aandacht of besteed wat extra tijd aan de inrichting en het onderhoud van terrarium of aquarium. Wees vooral lekker creatief en verwen uw dier eens met iets anders dan met eten tijdens de feestdagen.

Misschien brengen de volgende suggesties u op een idee:

Honden:

• Denkspel (ballen en blokkendozen etc. waarin brokken verstopt kunnen worden)
• Lekkere hondendeken voor in de auto
• Draagbare drinkfles met bak
• Werpstok met tennisbal
• Reflecterende halsband/looplijn
• Frisbee
• Flosstouw

Katten:

• Denkspel (ballen en blokkendozen etc. waarin brokken verstopt kunnen worden)
• Kattenkrabpaal of klimhuisje
• Kattentunnel of kruipzak
• Radiatorhangmat
• Draadspeelbal

Konijnen en knaagdieren:

• Knaag-materiaal zoals wilgentakken
• Lege kartonnen dozen om mee te spelen en fijn te slopen
• Speciaal hooi met toegevoegde kruiden

Vogels:

• Speeltjes zoals trapjes of een touw met belletje (let wel op dat uw vogel hier niet verstrikt in kan raken)
• Voer-denkspelletjes zoals voerpellets in een lege dennenappel of vastgeklemd in inkepingen in een wc-rolletje

Leuk voor de eigenaar:

• Canvasdoek met mooie foto-afdruk van huisdier
• Boek met extra informatie of verhalen over zijn dier

Leuk voor kinderen:

• Mok met afbeelding van het favoriete huisdier
• T-shirt met afbeelding van het favoriete huisdier