Sluiten

Franse Bulldog

De Franse Bulldog is een aanhankelijke, vaak vrolijke gezelschapshond. Hij kan slecht tegen te weinig aandacht of een onvriendelijke behandeling. De Franse Bulldog is een doorzetter en zet graag alles naar zijn hand. Zorg dat u duidelijke regels hanteert, want anders maakt hij thuis al snel de dienst uit. Realiseer u dat het uiterlijk van de Franse Bulldog veel gezondheidsproblemen kan veroorzaken. De Franse Bulldog past bij een eigenaar die zeer consequent is en veel tijd met zijn hond kan doorbrengen.

Kies het juiste ras voor uw situatie: lees vóór het kopen eerst of de Franse Bulldog het ras is dat u zoekt.

Algemeen

De Franse Bulldog is een kleine dogachtige uit rasgroep 9: ‘Gezelschapshonden’. Waarschijnlijk zijn ze ontstaan uit kruisingen van de Engelse bulldog met kleinere rassen. In het begin van de vorige eeuw werd hij steeds populairder in Frankrijk. Inmiddels heeft de populariteit van dit ras zich enorm uitgebreid door zijn vrolijke, speelse aard en zijn aparte uiterlijk. Helaas kleven er aan dat uiterlijk nadelen voor het welzijn van de hond, zeker als dit overdreven wordt. De Franse Bulldog wordt ongeveer elf jaar oud.

Uiterlijk

De Franse Bulldog heeft een stevige, gespierde en gedrongen bouw. Ze hebben een brede borst en rug en korte, stevige poten. De voorpoten staan wijd en iets naast het lichaam, maar moeten wel recht zijn. Ze zijn wat korter dan de achterpoten, waardoor de rug naar achteren wat omhoogloopt.

De kop van de Franse Bulldog is stevig en vierkant met grote ogen en een korte, wat omhoog staande neus. Het is een brachycefale (kortschedelige) hond, waarbij moet worden opgelet dat de snuitlengte niet te kort is, de neusgaten voldoende open zijn, de hond geen ademproblemen heeft, de neusplooi niet te groot is en de ogen niet te bol zijn om gezondheids- en welzijnsproblemen te voorkomen.

Het zijn 'ondervoorbijters', wat inhoudt dat de ondertanden voor de boventanden sluiten. De oren zijn groot met afgeronde toppen en staan rechtop. De staart van de Franse Bulldog is heel kort en ligt in een krulletje tegen het lichaam.

De vacht van de Franse Bulldog is kort en kan drie kleurslagen hebben: gestroomd (eventueel met wit), fawn (beige-bruin, reekleurig) of bont (wit met gestroomde of fawn vlekken). Het gewicht van de Franse Bulldog ligt tussen acht en veertien kilo.

De volledige rasstandaard van de Franse Bulldog kunt u vinden bij de rasverenigingen. Op de website van de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland staan alle bij hen aangesloten rasverenigingen genoemd.

De richtlijnen voor neuslengte die in de rasstandaard genoemd worden, zijn in strijd met de criteria die de Nederlandse wet sinds 2019 voorschrijft voor het verantwoord fokken met honden en de beleidsregel hierover van 24 augustus 2023. Wettelijk gezien is het daardoor in Nederland niet toegestaan te fokken met Franse Bulldogs die voldoen aan de rasstandaard.

Karakter

De Franse Bulldog is een vrolijke, speelse en vaak wat onstuimige hond die houdt van gezelschap en aandacht. Hij is gevoelig voor stemming en kan slecht tegen boze woorden, maar het is ook een echte doorzetter die eigenwijs kan zijn en zich niet zomaar van zijn plannen af laat brengen. Laat u echter niet door zijn grappige, melancholieke kop vermurwen, want dan maakt uw Franse Bull thuis al snel de dienst uit!  Franse Bullen zijn slim en willen graag overal bij zijn. Ze houden er niet van om lang alleen te moeten zijn. Tegen vreemden is de Franse Bulldog meestal enthousiast. Ook met kinderen kan hij goed omgaan, hoewel hij wat te druk kan zijn voor erg jonge kinderen. Natuurlijk moet u kinderen en hond nooit alleen laten!

Tegenover andere honden kunnen vooral reuen wat overheersend zijn, vooral als de ander groter is dan hij. Soms begrijpen andere honden de Franse Bulldog verkeerd. Hij kan vanwege de veel voorkomende luchtwegproblemen snurkende of knorrende geluiden maken, heeft rimpels in zijn neus en zijn staart is ongeschikt voor duidelijke lichaamstaal. Een andere hond die geen Franse Bulldogs gewend is kan dit vreemd of bedreigend vinden.

Verzorging

Vanwege de korte vacht hoeft u de Franse Bulldog niet uitgebreid te borstelen. In de ruiperiode kunt u wat meer borstelen met een rubber borstel om de losse haren te verwijderen.

De Franse Bulldog kan niet zo goed tegen hitte en kou. Vooral warmte kan hem snel te veel worden. Door de korte snuit heeft hij meer kans op ademhalingsproblemen en is afkoelen door hijgen minder makkelijk. Houd hem dus uit de felle zon, beperk in de zomer activiteiten liefst tot de ochtend en avond en neem hem liever niet mee naar warme vakantielanden. Pas ook op met autorijden bij zonnig weer!

De plooien op de kop van de Franse Bulldog moeten regelmatig schoongemaakt worden om te voorkomen dat zich bacteriën ophopen. Ook moet u regelmatig de oren nakijken, vanwege hun formaat en stand kunnen hier gemakkelijk vuiltjes of andere dingen in terecht komen. Let op dat de ogen goed schoon zijn, controleer geregeld het gebit en zorg dat de nagels niet te lang worden. Let ook op dat uw Franse Bulldog niet te dik wordt.

Beweging en activiteiten

De Franse Bulldog houdt van actieve spelletjes, maar ook lekker wandelen vindt hij leuk zolang er maar iets te bekijken valt. Pas wel op bij warm weer, voorkom dat hij het benauwd krijgt.

U kunt met uw Franse Bulldog vooral wandelen en spelen, maar sommigen vinden ook behendigheid of flyball leuk. Dit kan echter alleen met Franse bulldogs die voldoende vrije luchtwegen hebben; overleg dit eerst met uw dierenarts en let op dat uw hond niet buiten adem raakt. Voor gevorderde gehoorzaamheidstraining is dit ras minder geschikt, ze leren weliswaar snel maar zijn ook snel afgeleid en eigenwijs en vinden het snel saai.

Socialisatie en opvoeding

Zoals bij alle honden is een goede socialisatie erg belangrijk. Wen uw pup aan allerlei mensen, dieren en andere nieuwe zaken. Zorg er wel voor dat uw pup ook voldoende rust krijgt om alle nieuwe ervaringen te verwerken.

Bij de opvoeding is het belangrijk dat u consequent bent en duidelijk bent in wat u wel en niet wilt. De Franse Bulldog is van nature niet de meest gehoorzame hond. Met zijn aandoenlijke kop kan een pup u in de verleiding brengen om dingen toe te staan die u eigenlijk niet wilt. Franse Bulldogs kunnen echte aandachttrekkers zijn, pas op dat hij niet leert om uw aandacht af te dwingen door vervelend of jaloers gedrag. Negeer dus aandachtvragend gedrag door u weg te draaien. De Franse Bulldog gevoelig is voor stemgebruik en voor uw stemming, maak hier gebruik van tijdens de opvoeding.

Alleen blijven is voor de Franse Bull soms lastig. Leer uw pup om alleen te blijven door dit langzaam op te bouwen. Begin zo vroeg mogelijk door de pup voor heel korte periodes van één tot enkele minuten alleen te laten en verlengd die periodes geleidelijk. Ga met uw pup naar een puppycursus. Daar leert hij andere honden kennen en op u te letten, terwijl u leert hoe u de hond iets bij kunt brengen. Bovendien is het goed voor de band tussen u en uw hond om samen bezig te zijn.

Ziekten en erfelijke aandoeningen

Bij elk ras kunnen erfelijke aandoeningen voorkomen. Volgens onderzoek van Universiteit Utrecht zijn voor de Nederlandse populatie Franse Bulldogs de belangrijkste erfelijke aandoeningen:

  • Brachycephalic Obstructive Airway Syndrome (BOAS)*
  • Atopische dermatitis
  • Hemivertrebrae*
  • Degeneratie van de tussenwervelschijven / Hernia nucleus pulposus

* Deze aandoeningen hangen samen met de specifieke bouw zoals die in de rasstandaard is vastgelegd. Het uiterlijk van dit ras heeft daardoor nadelige gevolgen voor zijn welzijn.

Brachycephalic Obstructive Airway Syndrome’, afgekort BOAS, is een groep van afwijkingen die ontstaan door een abnormale bouw van de kop bij honden met een korte neus (brachycephalic, of brachycefaal, = kortschedelig). Mogelijke afwijkingen zijn vernauwde neusgaten, te lang of dik zacht gehemelte, vergrote amandelen, afwijkende bouw van het strottenhoofd (de larynx) en een te smalle luchtpijp. Hierdoor ontstaan klachten als benauwdheid. De honden maken vaak snurkende geluiden. Deze zijn niet ‘normaal’ voor het ras maar zijn een teken van gezondheidsproblemen.

Veel Franse Bullen hebben een nauwe luchtpijp, wat de ademhaling moeilijk maakt. Dat levert problemen op bij hitte doordat ze niet snel genoeg kunnen afkoelen door te hijgen. Ook geeft de afwijkende bouw problemen bij activiteit en opwinding. De honden geven dan soms voedsel op of slijm, bovendien zijn ze extra gevoelig voor ontstekingen aan de luchtwegen.

Atopische dermatitis is een ontsteking van de huid door een allergische reactie op stoffen uit de omgeving, bijvoorbeeld huisstofmijt of pollen van grassen of bomen. Dit kan jeukklachten geven over het hele lichaam, maar voornamelijk aan de poten, in de liezen en op de rug bij de staartbasis. Honden kunnen deze plekken tot bloedens toe kapot bijten, likken en krabben. Er kunnen ook infecties, kale plekken en bultjes ontstaan. Bij de Franse bulldog ontstaan dergelijke klachten ook geregeld als reactie op voedingsstoffen.

Hemivertrebrae is een aandoening waarbij de ruggenwervels een afwijkende vorm hebben. Dit hoeft niet altijd problemen te veroorzaken, maar bij ernstig afwijkende wervels kan het ruggenmerg samengedrukt worden waardoor er neurologische problemen (zenuwverschijnselen) ontstaan.

Degeneratie van de tussenwervelschijven is een aandoening waarbij de tussenwervelschijven worden aangetast. De tussenwervelschijf is een structuur tussen de wervels die schokken opvangt en de wervelkolom stabiliseert. Normaal gesproken gaan de tussenwervelschijven geleidelijk achteruit (degeneratie) tijdens het ouder worden. De tussenwervelschijf bestaat uit een stootkussen (nucleus pulposus) dat is omgeven en op zijn plaats wordt gehouden door een ring van stevig bindweefsel. Bij degeneratie wordt vooral de kwaliteit van deze ring (annulus fibrosus) slechter. Dit wordt vooral bij oudere dieren gezien maar kan soms al in de eerste twee jaar van het leven beginnen. Dit hoeft nog niet direct verschijnselen te geven bij de hond, maar kan uiteindelijk pijn en zenuwschade veroorzaken. De verzwakte tussenwervelschijf kan gaan uitpuilen en daardoor druk op zenuwen en ruggenmerg veroorzaken, wat rugpijn geeft op die plaats (hals of rug). Als de ring rond de tussenwervelschijf doorbreekt ontstaat een hernia (Hernia nucleus pulposus, ook wel Canine intervertebral disk disease genoemd) en kunnen naast pijn ook verlammingsverschijnselen optreden. Symptomen van problemen met de tussenwervelschijven zijn bijvoorbeeld dat de hond niet meer wil wandelen, springen of traplopen en laat merken dat hij pijn heeft bij het aanraken van bijvoorbeeld de nek. De meest voorkomende plaatsen van zo’n hernia is in de halswervelkolom en in het gebied van de lendenwervels (lage rug).

Om rugproblemen te helpen voorkomen is het beter om springen en traplopen te beperken en uw Franse Bulldog niet eindeloos achter stuiterende ballen aan te laten rennen.

Behalve deze aandoeningen zijn er volgens het onderzoek naar de Franse Bulldog nog andere erfelijke aandoeningen die bij het ras van belang kunnen zijn, namelijk:

  • Huidplooi dermatitis (intertrigo) *
  • Gebitsafwijkingen* / malocclusie*
  • Pulmonalis stenose
  • Dystocia*
  • Anasarca
  • Entropion*
  • Prolaps van de membrana nictitans klier (‘cherry eye’)

Huidplooi dermatitis of intertrigo is een ontsteking die ontstaat in huidplooien. Het komt voor op plaatsen waar de huid overmatig geplooid is. Waar twee huidplooien dicht op elkaar liggen, ontstaat irritatie door schuren en kan weinig frisse lucht bij de huid komen. Plekken waar deze huidplooien zich bevinden zijn bijvoorbeeld op de kop en snuit, bij de lippen, bij de staart en bij de vulva van teefjes. Hier kan gemakkelijk vocht bijkomen zoals speeksel, traanvocht of urine. Daardoor ontstaat een goed klimaat voor bacteriën en soms schimmels die de huid aantasten. Dit veroorzaakt jeuk, stank en soms pijn.

Gebitsafwijkingen hangen bij de Franse bulldog vaak samen met de afwijkend gevormde kop en kaak. Ze kunnen bestaan uit een afwijkende stand van tanden en kiezen, ontbrekende of extra elementen en malocclusie (het slecht op elkaar aansluiten van boven- en ondergebit).

Pulmonalis stenose is een vernauwing bij de longslagaderkleppen. Het bloed kan daardoor minder goed vanuit het hart naar de longen stromen. Bij een kleine vernauwing zijn geen of weinig symptomen merkbaar, is de vernauwing ernstiger dan kan dit leiden tot weinig uithoudingsvermogen, kortademigheid, hartritmestoornissen, flauwvallen en soms plotseling overlijden. Meestal is de eerste jaren nog niets aan de hond te merken, maar bij beluisteren van het hart kan een ruis gehoord worden. De uiteindelijke diagnose wordt gesteld met behulp van een echo.

Dystocia is een bevalling die niet vordert. Hier kunnen verschillende oorzaken voor zijn, waaronder een baarmoeder die niet goed samentrekt doordat het teefje te weinig calcium in het bloed heeft, een pup die verkeerd ligt of een pup die te groot is voor het geboortekanaal. Bij de erfelijke vorm gaat het om dit laatste. Veel Franse Bulldog teefjes kunnen niet op natuurlijke manier bevallen door de relatief grote kop en borst van de pups. Ze hebben dan een keizersnede nodig. Begin dus niet zomaar zelf aan een nestje van uw Franse Bulldog teefje.

Anasarca is een aandoening waarbij pups worden geboren met ophopingen aan vocht onder de huid (oedeem), waardoor ze opgezwollen zijn. Dit bemoeilijkt de bevalling. De pups hebben ademhalingsproblemen en vaak sterven ze kort na de geboorte.

Bij entropion krult de ooglidrand in meer of mindere mate naar binnen. Daardoor raken de oogharen het hoornvlies, waardoor het oog geïrriteerd kan raken.

Prolaps van de membrana nictitans klier (‘cherry eye’) betekent het uitpuilen van een traanklier in de ooghoek. Het derde ooglid (membrana nictitans) is een vlies in de binnenste ooghoek van een hond. Aan de basis ervan zit een traanklier. Als deze opzwelt, puilt hij uit en is er een rode of roze zwelling zichtbaar in de ooghoek: vandaar de bijnaam ‘cherry eye’. De klier kan zo niet goed meer werken en het oog kan dan te droog worden en gaan ontsteken.

Overige aandoeningen:

  • Patella luxatie
  • Ingegroeide staartpunt

Een gewrichtsaandoening die bij de Franse Bulldog kan voorkomen is patella luxatie. Hierbij schuift de knieschijf van het kniegewricht af waardoor het dier mank gaat lopen. Deze aandoening is vaak erfelijk. Patella luxatie is te opereren maar het succes is afhankelijk van de ernst ervan.

Het staartpuntje van de Franse Bulldog ligt soms zo dicht tegen de huid dat deze in de huid groeit en een ontsteking veroorzaakt. Dit moet goed schoongehouden worden en eventueel operatief gecorrigeerd worden.

Franse Bulldogs reageren soms anders op narcose dan andere honden, het is belangrijk dat uw dierenarts hier ervaring mee heeft.

De rasverenigingen en de Raad van Beheer hebben een convenant gesloten met voorwaarden voor het afgeven van een stamboom, geldig vanaf 14 januari 2022. Dit verplicht fokkers om de ouderdieren te laten testen op patella luxatie, op ademhalingsfunctie en op oogproblemen die verband houden met de korte snuit.

De ademhalingsfunctie wordt getest volgens de onderzoeksmethode van de Engelse Kennelclub en de universiteit van Cambridge (RFG, respiratory function grading scheme), waarbij de ademhaling voor en na inspanning onderzocht wordt.

Bij het oogonderzoek worden gekeken naar trichiasis van de neusplooi (haartjes die richting het oog groeien en het hoornvlies irriteren), distichiasis (haartjes op de rand van het ooglid waar ze niet horen) met irritatie van het hoornvlies en het niet volledig kunnen sluiten van de oogleden.

Het ademhalingsonderzoek en het oogonderzoek moeten elke twee jaar worden uitgevoerd. Bovendien mogen honden die twee keer een keizersnede hebben gehad, niet meer gedekt worden en mag niet gefokt worden met dieren die een medische ingreep hebben ondergaan aan ogen, neusplooi of bovenste luchtwegen. Op de website van de Raad van Beheer en in de fokreglementen van de rasverenigingen kunt u de precieze fokregels nagaan en zien wanneer ouderdieren worden uitgesloten van de fok om erfelijke aandoeningen te voorkomen.

Het is belangrijk dat er niet gefokt wordt met honden die een te korte snuit, te nauwe neusgaten, ademhalingsproblemen, een te grote neusplooi en/of te bolle ogen hebben. Er zijn hiervoor in 2019 wettelijke handhavingscriteria opgesteld waar ouderdieren aan moeten voldoen om met hen te mogen fokken. Zie hiervoor ook het artikel over ‘BOAS bij kortsnuitige honden’ elders op onze website.

Om fokkers de mogelijkheid te geven naar langere snuiten toe te werken is tijdelijk toegestaan dat hooguit één van de ouderdieren een te korte snuit had, mits er wel aan alle andere criteria werd voldaan en er gekruist werd met een hond die een voldoende lange snuit had en aan alle overige criteria voldeed. Die uitzondering is per 24 augustus 2023 opgeheven en sindsdien moeten beide ouderdieren aan alle criteria voldoen.

Meer uitleg over het onderzoek door Universiteit Utrecht naar erfelijke aandoeningen bij rashonden in Nederland vindt u op www.rashondengids.nl.

Benodigde ervaring

Voor het op een verantwoorde wijze houden van een Franse Bulldog is het prettig als u al wat ervaring heeft met het houden van honden. Zorg dat u zich van tevoren goed informeert, bijvoorbeeld via de rasverenigingen.

Aanschaf en kosten

Lees voor u een hond aanschaft het Praktisch document 'De aanschaf van een hond'.

Let goed op als u een Franse Bulldog pup wilt aanschaffen.

Let bij het uitzoeken van een pup op dat de ouderdieren geen te korte snuit, nauwe neusgaten, te grote neusplooi of te bolle ogen hebben en in rust geen abnormale ademgeluiden maken. Ze moeten voldoen aan de criteria ten aanzien van neuslengte, neusgaten, ademhaling en ogen die zijn opgesteld voor honden. Zie hiervoor ook het artikel over ‘BOAS bij kortsnuitige honden’ elders op onze website. De richtlijn in de rasstandaard voor snuitlengte voldoet niet aan deze criteria. Om binnen de wet te fokken moeten beide ouders aan alle handhavingscriteria voldoen.

De Raad van Beheer geeft voor de Franse Bulldog alleen nog stambomen af als de ouderdieren voldoen aan het convenant. Hierin wordt echter niet gecontroleerd of aan de wettelijke eisen met betrekking tot snuitlengte wordt voldaan. Let daarom op of de ouderdieren geen te korte snuit hebben.

Pups die door leden van de EGCN of door Erecodefokkers van de rasvereniging Hollandse Bulldoggenclub (HBC) worden aangeboden, zijn in elk geval gefokt volgens het fokreglement van de betreffende vereniging en het convenant met de Raad van Beheer. Dit stelt het testen op bepaalde erfelijke aandoeningen verplicht. Niet elke fokker die lid is van de rasvereniging HBC is ook Erecodefokker. Via de website van de rasverenigingen kunt u informatie over pups inwinnen. Zoek een fokker die zich inzet om de snuitlengte van het ras te verlengen en gezondheid vooropstelt.

Van pups met een FCI-stamboom heeft u zekerheid over de afkomst van de pup, want sinds juni 2014 moet voor alle rassen voor het afgeven van stamboompapieren een DNA-test op afkomst worden gedaan. 

Koopt u een pup zonder stamboom, dan zult u zelf moeten vragen of er bij de ouders tests op erfelijke aandoeningen zijn gedaan en de uitslagen moeten bekijken. Daarmee maakt u de kans dat u een pup koopt met een erfelijke aandoening zo klein mogelijk.

Bij zowel pups met als zonder stamboom die in Nederland gefokt worden, moeten de ouderdieren aan de wettelijke eisen voor kortsnuitige honden voldoen. Let dus ook hier heel goed op de snuitlengte, neusgaten, neusplooi en bolling van de ogen bij zowel ouderdieren als pups om de kans dat u een hondje koopt met gezondheidsproblemen te beperken!

Koop geen ‘goedkope’ pups via internet of handelaars die allerlei rassen verkopen of veel nesten tegelijk hebben. Deze zijn vaak niet goed gesocialiseerd, de ouderdieren zijn lang niet altijd getest op erfelijke aandoeningen en u loopt daardoor meer risico dat u op termijn alsnog veel geld kwijt bent aan medische kosten of gedragstherapie.

Gebruik de puppy-checklist van het LICG om u te helpen beoordelen of bij u een betrouwbaar adres koopt.

Wilt u een volwassen Franse Bulldog aanschaffen dan kunt u terecht bij de rasvereniging HBC, deze bemiddelt bij herplaatsing. U kunt ook terecht bij een asiel.

Maak bij de aanschaf van een pup of oudere hond duidelijke afspraken. Het gebruik van een koopcontract is aan te raden.

Het chippen en registreren van honden is verplicht. Pups moeten geregistreerd zijn op naam van de fokker. Honden uit het buitenland moeten geregistreerd zijn op naam van de importeur. Honden die herplaatst worden moeten geregistreerd zijn op naam van de vorige eigenaar. Vraag altijd om een registratiebewijs. Elke hond die na 1 november 2021 geboren of geïmporteerd is of van eigenaar wisselt moet bovendien een EU-dierenpaspoort hebben. Krijgt u een hond aangeboden die niet gechipt is, niet geregistreerd is op naam van de verkoper of geen EU-dierenpaspoort heeft, dan houdt de verkoper zich niet aan de wet. Koop de hond niet, want dan bent u zelf ook in overtreding! U bent verplicht de registratie binnen twee weken na aanschaf op uw naam te zetten via één van de aangewezen portalen. Houd de registratie steeds up-to-date. Meer informatie vindt u op www.chipjedier.nl. Lees daar ook hoe u de registratie moet regelen als u zelf een pup wilt importeren.

Een Franse Bulldog met FCI-stamboom kost gemiddeld zo'n 1750 euro. Daarnaast bent u geld kwijt aan benodigdheden zoals een mand, een riem, een etensbak en speeltjes. Kosten voor voeding zijn mede afhankelijk van welk type voer u kiest, maar reken op ruim 20 euro per maand.

De tarieven van de hondenbelasting variëren per gemeente. Denk ook aan de kosten van de puppycursus en vervolgcursussen of andere activiteiten.

Houd rekening met terugkerende dierenartskosten zoals entingen, ontworming en behandeling tegen vlooien. Denk daarnaast aan eventuele castratiekosten. Deze zijn mede afhankelijk van het gewicht van uw hond en zijn voor teven hoger dan voor reuen. Bij honden met een korte snuit kunnen de bedragen bovendien hoger uitvallen omdat operaties meer maatregelen vergen om risico’s te beperken. Informeer vooraf naar dergelijke kosten bij uw dierenarts. Bij honden met BOAS vanwege een te korte snuit is er een reële kans dat u extra kosten moet maken om operatief in te grijpen zodat de hond beter kan ademen. Daarnaast kunt u voor kosten komen te staan als uw dier onverhoopt ziek wordt. Voor (onverwachte) dierenartskosten kunt u een ziektekostenverzekering afsluiten.