Rouwverwerking bij katten
Rouwen katten? Het gedrag van sommige katten verandert drastisch na het verlies van een maatje.
Rouwverwerking bij de kat is een onderwerp dat weinig aandacht krijgt, waarschijnlijk omdat de kat vaak wordt gezien als een onafhankelijk dier. Toch zien we bij katten wel degelijk gedragsveranderingen na het verlies van een andere kat en die veranderingen zijn soms moeilijk te begrijpen.
Hoe beter de band tussen uw dieren, des te groter de kans dat ze van streek raken na de dood van één van hen. Dit betekent dat de overleden kat voor de overblijvende kat van grote betekenis was. Zelfs katten die voortdurend met elkaar vechten kunnen na het wegvallen van hun rivaal gedragsveranderingen tonen, die erop duiden dat ze hun maatje missen. Niemand kan met zekerheid zeggen of een kat het concept ‘dood’ kan bevatten, maar uw kat merkt absoluut dat er een huisgenoot ontbreekt en dat iets in huis is veranderd. De achtergebleven kat kan daarbij mogelijk ook uw verdriet en ontreddering aanvoelen. De signalen die u overbrengt, zouden het gedrag van uw kat nog verder kunnen beïnvloeden.
Drie typen reacties
Op het verlies van een maatje zijn grofweg drie typen reacties waar te nemen.
- De achtergebleven kat verandert niet in zijn gedrag, er is nauwelijks of geen reactie waar te nemen;
- De achtergebleven kat vertoont zoek- en stressgedrag. Er wordt gezocht op plekken waar de overleden kat vaak verbleef, er wordt geroepen, er is onrust en er zijn tekenen van stress. De kat kan zijn eetlust verliezen, geen belangstelling meer hebben voor zijn omgeving of alleen maar zitten staren. Het dier lijkt depressief.
- De achtergebleven kat gaat ineens dingen doen die voorheen kennelijk niet konden. Ineens komt hij op schoot liggen, wordt ogenschijnlijk socialer en vriendelijker naar personen, hij verstopt zich minder, is meer thuis en huidproblemen en/of onzindelijkheid verdwijnen. In dit geval is de overleden kat kennelijk een bron van stress geweest, die de gedragsmogelijkheden van de overblijvende kat altijd had ingeperkt.
Het is dus moeilijk vooraf te voorspellen hoe uw kat zal reageren op het verlies van een maatje.
Alhoewel er geen grootschalig onderzoek naar rouwverwerking bij katten heeft plaatsgevonden, bleek uit een onderzoek van de ASPCA, de Amerikaanse tegenhanger van onze Dierenbescherming, dat katten minder eten, meer slapen en meer miauwen na de dood van een bevriende kat. Bemoedigend nieuws: in de honderdzestig gezinnen die aan het onderzoek meededen, gedroegen alle dieren zich binnen zes maanden na het verlies van een huisgenootje weer normaal.
Hoe kunt u helpen?
Zoals voor veel diersoorten geldt, kan snuffelen en neuzen aan het lichaam van zijn overleden maatje uw kat helpen bij de rouwverwerking. Daarom is het zinvol om het lichaam van een geëuthanaseerde kat niet meteen te laten cremeren maar eerst mee naar huis te nemen.
U kunt een aantal dingen doen om uw kat te helpen. Zorg dat er zo min mogelijk verandert voor uw kat zodat hij de tijd krijgt om te wennen aan het verlies van zijn maatje. Handhaaf het gewone dagritme van uw kat. Als u zaken verandert, op andere tijdstippen eten gaat geven of meubels verplaatst, kunt u daarmee nog meer stress veroorzaken.
Breng extra tijd door met uw kat, borstel hem, aai hem en speel met hem. Hiermee geeft u een positieve draai aan de voor uw kat mogelijk verontrustende veranderingen: hij associeert deze positieve ervaringen met de veranderingen.
Een overblijvende kat kan weigeren te eten. Een kat die een aantal dagen niet eet loopt kans op een levensgevaarlijke leververvetting (feline hepatische lipidose). Verleid uw kat om iets te eten door zijn voeding kort op te warmen of door er water of jus bij te doen. Aai uw kat en blijf bij hem tijdens zijn maaltijden. Weersta de verleiding om van voeding te veranderen om de eetlust van uw kat op te wekken: dit kan maag- of darmklachten geven. Als uw kat langer dan drie dagen niets eet, raadpleeg dan een dierenarts.
Het is raadzaam om bij een buitengewone verandering in het gedrag van uw kat een dierenarts te laten onderzoeken of er geen sprake is van onderliggende lichamelijke problemen. Bij onoplosbare gedragsproblemen kunt u zich wenden tot een gedragsdeskundige.
Probeer niet om een overleden huisdier meteen te vervangen. Ook al mist hij zijn overleden huisgenootje, zolang uw kat van streek is, zit hij waarschijnlijk niet te wachten op een vreemdeling die zijn maatje moet vervangen. Een nieuwe kat is op dat moment alleen maar een extra bron van stress.